فارکس (FOREX)، به مشارکت‌کنندگان مختلف در بازار، چه معامله‌گران فردی و چه نهادی مانند بانک‌ها، امکان خرید، فروش و یا مبادله ارزهای خارجی را می‌دهد. بازار جهانی فارکس، بزرگترین بازار مالی در جهان است و از بانک‌ها، شرکت‌های تجاری، بانک‌های مرکزی، شرکت‌های مدیریت سرمایه‌گذاری، صندق‌های تأمینی، کارگزاران خرده‌فروشی فارکس و معامله‌گران فردی تشکیل شده است. بازار فارکس 24 ساعته و پنج روز هفته باز است و روزانه تریلیون‌ها دلار مبادلات مالی را در سطح جهانی به خود اختصاص می‌دهد. معاملات فارکس می‌تواند بازده بالایی داشته باشد، اما ریسک بالایی نیز به همراه دارد. برای آشنایی با بازار فارکس، با پراپ فرم فانددمکس همراه باشید.

بازار فارکس چیست؟

فارکس، برگرفته از عبارت انگلیسی Foreign Exchange، به معنای تبادل ارزهای خارجی است. بازار فارکس تحت سلطه یک نهاد مرکزی نیست، بلکه توسط شبکه جهانی از رایانه‌ها و کارگزاران یا بروکرها از سرتاسر جهان اداره می‌شود. در اینجا، بروکر فارکس به عنوان بازارساز عمل می‌کند.

بازار مالی فارکس، یک بازار او تی سی (OTC) یا غیرمتمرکز است که مبادلات بدون دخالت یک نهاد متمرکز انجام می‌شود. اگرچه بروکرها ابزارهای لازم را برای انجام مبادلات فراهم می‌کنند، اما مبادلات بین خود معامله‌گران صورت می‌گیرد. جالب است بدانید حجم قابل توجهی از مبادلات بین‌بانکی در بستر بازار فارکس انجام می‌شود. بانک‌های بزرگ، ارزها را برای اهدافی مانند پوشش ریسک، تعدیل ترازنامه و به نیابت از مشتریان مبادله می‌کنند.

بیشتر بخوانید: ترید چیست و تریدر کیست؟

فعالیت بازار جهانی فارکس از صبح دوشنبه در آسیا آغاز می‌شود وتا بعد از ظهر جمعه در نیویورک ادامه دارد؛ چنانکه گفته شد، بازار Forex یک بازار 24 ساعته است، به این معنی که شب‌ها تعطیل نمی‌شود. از این منظر، فارکس با بازارهای سنتی مانند سهام، اوراق قرضه و کامودیتی‌ها که فعالیت بازار برای یک دوره زمانی متوقف می‌شود، متفاوت است. با وجود این، معاملات برخی ارزهای نوظهور ممکن است برای مدتی در طول روز متوقف شود.

تاریخچه بازار فارکس

تا جنگ جهانی اول، پشتوانه ارزها، فلزات گران‌بهایی مانند طلا و نقره بود. پس از جنگ جهانی دوم، این سیستم فروپاشید و قرارداد برتون وودز (Bretton Woods) جایگزین آن شد. این توافق منجر به پایه‌گذاری دو سازمان بین‌المللی برای تسهیل فعالیت‌های اقتصادی در سرتاسر جهان شد.

این دو سازمان، صندوق بین‌المللی پول (IMF) و بانک بین‌المللی بازسازی و توسعه (IBRD) (که معمولاً تحت عنوان بانک جهانی شناخته می‌شود) بودند. در نشست برتون وودز همچنین موافقت‌نامه عمومی تعرفه‌ها و تجارت (GATT) تصویب شد.

این سیستم جدید طلا را با دلار آمریکا، به عنوان پشتوانه ارزهای بین‌المللی، جایگزین کرد. دولت آمریکا قول مصاعد داد که از عرضه دلار با ذخایر معادل طلا پشتیبانی کند. اما سیستم ارزی برتون وودز در سال 1971، با اعلام تعلیق «موقت» تبدیل دلار به طلا، توسط رئیس جمهور وقت آمریکا، ریچارد نیکسون، به حالت تعلیق درآمد.

در حال حاضر، ارزهای مختلف در انتخاب پشتوانه خود آزادی اختیار دارند و ارزش آن‌ها بر اساس عرضه و تقاضا در بازارهای بین‌المللی تعیین می‌شود.

انواع بازار فارکس

بازار فارکس به سه دسته اصلی طبقه‌بندی می‌شود که عبارتند از:

• بازار اسپات
• بازار فوروارد
• بازار فیوچرز

بازار اسپات فارکس

بازار اسپات (Spot) یا نقدی، جایی است که مبادله ارز به صورت فوری بین خریداران و فروشندگان با نرخ فعلی انجام می‌شود. بازار اسپات بخش عمده‌ای از معاملات ارز در فارکس را به خود اختصاص می‌دهد.

مشارکت‌کنندگان کلیدی در بازار اسپات فارکس، شامل بانک‌های تجاری، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، بانک‌های مرکزی و همچنین، بروکرها هستند. بانک‌های سرمایه‌گذاری و تجاری بزرگ، بخش عمده‌ای از معاملات نقدی را تشکیل می‌دهند و نه تنها برای خودشان، بلکه از طرف مشتریان خود نیز معامله انجام می‌دهند.

بازار فوروارد فارکس

در بازار فوروارد (Forward)، دو طرف توافق می‌کنند که یک ارز را با قیمت و مقدار تعیین‌شده در یک تاریخ مشخص آتی معامله کنند. هنگام شروع معامله، هیچ ارزی مبادله نمی‌شود. دو طرف معامله می‌توانند شرکت‌ها، افراد، دولت‌ها یا موارد مشابه باشند. بازار فوروارد برای پوشش ریسک مفید است.

از معایب بازار فوروارد آن است که این بازارها فاقد معاملات متمرکز هستند و نقدشوندگی نسبتاً پایینی دارند، زیرا فقط دو طرف در معامله وجود دارد. همچنین، این ریسک نیز وجود دارد که طرف مقابل در مقابل تعهد خود کوتاهی کند.

بازار فیوچرز فارکس

بازار فیوچرز (Futures)، از نظر عملکرد، مشابه بازار فوروارد است. با این حال، تفاوت بزرگی که وجود دارد این است که تبادلات در بازار فیوچرز، متمرکز است. به لطف مبادلات متمرکز، هیچ خطری برای طرف مقابل وجود ندارد. به این ترتیب، می‌توان اطمینان حاصل کرد که بازارهای آتی دارای نقدشوندگی بالایی هستند، به ویژه در مقایسه با بازار فوروارد.

برای آشنایی با معاملات فیوچرز، مقاله ” معاملات فیوچرز ” را مطالعه کنید!

نحوه معامله در فارکس

نحوه معاملات در فارکس نسبتاً ساده است. اگرچه تفاوت‌هایی بین نحوه ورود به مثلاً یک بازار سنتی مانند بورس با فارکس وجود دارد، اما مراحل کلی تا حد زیادی یکسان است.

مرحله 1: تحقیق و انتخاب بروکر مناسب

تحقیق و انتخاب یک بروکر مناسب، نخستین قدم برای ورود به بازار فارکس است. بروکرهای مختلف را بررسی کرده و آن‌ها را از نظر قابلیت‌های پلتفرم معاملاتی، انطباق با مقررات، کارمزد معاملات، اسپرد، پشتیبانی مشتریان و… مقایسه کنید. پس از انتخاب بروکر مناسب، افتتاح حساب فارکس یک فرآیند سریع و آسان است.

برای آشنایی با بروکر فارکس، می‌توانید مقاله زیر را مطالعه کنید.

بیشتر بخوانید: بروکر فارکس چیست؟

مرحله 2: افتتاح حساب فارکس

برای افتتاح حساب معاملاتی، باید اطلاعات شخصی خودتان مانند مشخصات فردی، کارت شناسایی و غیره را ارائه کنید. همچنین، معمولاً باید به سؤالاتی در مورد اهداف مالی و سرمایه‌گذاری خود، به عنوان بخشی از فرآیند KYC، پاسخ دهید. شما، می‌توانید نوع حساب فارکس (مانند حساب استاندارد، حساب مینی، حساب اسلامی و…) را در بدو ورود به پلتفرم بروکر تعیین کنید یا بعداً حساب‌های معاملاتی جدیدی را افتتاح نمایید.

بیشتر بخوانید: آموزش افتتاح حساب فارکس

مرحله 3: احراز هویت و تأیید حساب

بروکر هویت شما را از طریق کارت ملی، گواهینامه یا گذرنامه تأیید می‌کند. ارائه یک کپی از قبض آب و برق و یا صورت حساب بانکی نیز به تأیید آدرس شما کمک می‌کند. در برخی موارد، بروکر فارکس ممکن است اطلاعات و مدارک دیگری را از شما درخواست کند. پس از تأیید حساب و قراردادهای مارجین، برای شروع معاملات، بایستی واریز وجه انجام دهید. البته، لازم به ذکر است که بسیاری از بروکرها اساساً به مشتریان با تابعیت ایران، کره شمالی و… خدمات ارائه نمی‌دهند.

مرحله  4: واریز وجه به حساب فارکس

پس از تأیید حساب، باید واریز وجه انجام دهید. معمولاً حداقل میزان واریز در بسیاری از بروکرها، ۱۰۰ دلار است، اما می‌توانید با انواع حساب‌های دیگر (مانند حساب سنت)، حداقل واریز کمتری داشته باشید. بسته به بروکر، برای واریز وجه، می‌توانید از روش‌های مختلفی مانند واریز بانکی، پرفکت مانی و حتی ارزهای دیجیتال و غیره استفاده کنید.

مرحله 5: تحقیق در مورد ارزها و شناسایی فرصت‌ها

پس از اینکه حساب خود را تأیید کردید و واریز انجام دادید، نوبت به انتخاب جفت ارزها برای معامله کردن می‌رسد. معامله‌گران بسیاری از تحلیل تکنیکال برای شناسایی نقاط ورود و خروج استفاده می‌کنند. مانند همه بازارها و به ویژه بازارهای لوریج‌دار، اندازه معامله و مدیریت معاملات برای دستیابی به سودآوری، پیشگیری از زیان و حفظ سرمایه، بسیار مهم است.

بیشتر بخوانید: جفت ارزها در فارکس

مرحله 6: تعیین اندازه معاملات

قبل از انجام معامله در فارکس، به عنوان یک تریدر، باید سرمایه خود را برای انجام معاملات تعیین کنید و همچنین، بایستی مقدار لوریج و ریسک‌پذیری خودتان را مشخص کنید. چون لوریج مانند یک شمشیر دو لبه است که به همان اندازه سود بالقوه، می‌تواند ریسک ضرر را هم افزایش دهد، باید هوشمندانه عمل کنید. برای معامله‌گران فارکس تازه‌وارد، کارشناسان قانون ۱ درصد را پیشنهاد می‌کنند؛ یعنی شما فقط باید ۱ درصد از کل سرمایه خود را در یک پوزیشن درگیر کنید.

مرحله 7: کنترل و مدیریت پوزیشن

پس از باز کردن پوزیشن، معامله‌گر باید درک روشنی از پوزیشن خود داشته باشد و نقطه یا نقاط خروج مشخصی را برای بستن پوزیشن از قبل تعیین کرده باشد. برخی معامله‌گران از سفارشات شرطی OCO استفاده می‌کنند که دو سفارش به طور همزمان ثبت می‌شود و چنانچه قیمت به یکی از این سطوح برسد، پوزیشن به طور خودکار با سود یا زیان بسته شده و مابقی سفارش لغو می‌شود.

جمع‌بندی

فارکس یا Foreign Exchange، بزرگترین بازار مالی جهانی برای مبادله ارزهای بین‌المللی مختلف است. در بازار فارکس، معامله‌گران می‌توانند از نوسانات قیمت، چه صعودی و چه نزولی، برای کسب سود استفاده کنند. بازارهای فارکس به سه دسته اصلی اسپات، فوروارد و فیوچرز طبقه‌بندی می‌شود. نحوه معامله در فارکس به این صورت است که نخست باید یک بروکر انتخاب کنید، سپس با باز کردن حساب معاملاتی، تأیید حساب و واریز وجه، می‌توانید معاملات خود را شروع کنید.

سؤالات متداول