زمان مطالعه: 5 دقیقه

معامله فیوچرز (Futures Trading) یک نوع معامله در بازارهای مالی است که معامله‌گران را قادر می‌سازد تا به توافق برسند تا در آینده یک دارایی خاص را با یک قیمت تعیین شده خرید یا فروش کنند. این نوع معامله بر روی قراردادهای آینده (Futures Contracts) بنا شده است.

در یک معامله فیوچرز، دو طرف (خریدار و فروشنده) توافق می‌کنند که در یک زمان آینده و در شرایط خاص، دارایی را با یک قیمت مشخص خرید کنند یا بفروشند . این دارایی می‌تواند هر چیزی از جمله کالاها، ارزها، شاخص‌های مالی یا حتی نمایشگاهها باشد. با پراپ تریدینگ فاند مکس همراه باشید.

انواع معاملات فیوچرز 

معاملات فیوچرز (Futures Contracts) در بازارهای مالی به صورت گسترده‌ای برگزیده می‌شوند و انواع مختلفی از آن‌ها وجود دارد. در زیر، برخی از انواع معاملات فیوچرز را معرفی می‌کنم:

1- فیوچرز رشد (Equity Futures)

معاملات فیوچرز بر روی سهام یک شرکت خاص یا شاخص بازار سهام (مانند S&P 500) صورت می‌گیرد. این نوع معاملات به معامله‌گران امکان می‌دهد تا به تغییرات قیمت سهام یا عملکرد شاخص‌های سهام سرمایه‌گذاری کنند.

2- معاملات فیوچرز استاندارد (Standard Futures Contracts)

به قراردادهایی اشاره دارد که بر اساس قوانین و شرایط تعیین‌شده توسط بورس‌های مالی عمل می‌کنند. این قراردادها در مورد خرید یا فروش دارایی خاص در آینده با یک قیمت و تاریخ مشخص هستند. مهمترین ویژگی این نوع قراردادها، استاندارد بودن شرایط معامله است، که این به معنای این است که تمامی جزئیات مانند قیمت، تاریخ تسلیم، حجم، و سایر شروط معامله از پیش تعیین شده‌اند. این استانداردسازی باعث سهولت در اجرای معاملات، شفافیت بیشتر و کاهش ریسک عدم انطباق با قراردادهای فرعی می‌شود. معامله‌گران در بازارهای مالی از این نوع قراردادها برای مدیریت ریسک، حفظ تعادل مالی، و شرکت در تغییرات بازارها بهره می‌برند.

3- فیوچرز ارز (Currency Futures)

در این نوع معاملات، سرمایه‌گذاران به تغییرات قیمت ارزها (مثل دلار، یورو، یا ین) در آینده سرمایه‌گذاری می‌کنند. این معاملات ممکن است بر روی جفت‌های ارزی مختلف صورت بگیرد.

4- معاملات فیوچرز با تحویل فیزیکی (Futures with physical delivery)

به نوعی از معاملات فیوچرز اطلاق می‌شود که در آن، تحویل فیزیکی دارایی مورد معامله در تاریخ تحویل قرارداد انجام می‌شود. به عبارت دیگر، در این نوع معامله، در تاریخ معینی، دارایی فیزیکی مانند کالاها یا سفارشات صنعتی واقعی تحویل گرفته می‌شود. این دسته از معاملات به خصوص در بازارهای کالاها متداول است، که معامله‌گران اغلب به دنبال حفظ یا استفاده از دارایی‌های فیزیکی هستند.

مثلاً در معاملات فیوچرز با تحویل فیزیکی نفت، در تاریخ تحویل معامله، معامله‌گر واقعی نفت را تحویل می‌گیرد. این نوع قراردادها بر اساس مشخصاتی چون نوع نفت، مقدار، تاریخ و مکان تحویل تعیین می‌شود. استفاده از معاملات فیوچرز با تحویل فیزیکی به شرکت‌ها و صنایع امکان می‌دهد که مستقیماً به دارایی‌های فیزیکی دسترسی پیدا کرده و نیاز به تبادل پول نقد را در تسویه معاملات حذف کنند. این نوع معاملات باعث حفظ استقرار و تعادل در بازارهای کالاها می‌شود و به تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان این امکان را می‌دهد تا بهترین استفاده را از قیمت و تأمین دارایی‌های فیزیکی برای نیازهای خود کنند.

5- فیوچرز کالاها (Commodity Futures)

معاملات بر روی کالاهای فیزیکی مانند نفت، طلا، سیاه‌دانه، یا گندم صورت می‌پذیرد. سرمایه‌گذاران در این نوع معاملات می‌توانند به تغییرات قیمت کالاها در آینده سرمایه‌گذاری کنند.

6- فیوچرز شاخص (Index Futures)

معاملات بر روی عملکرد شاخص‌های مالی مانند S&P 500 یا Dow Jones Industrial Average انجام می‌شود. سرمایه‌گذاران در این نوع معاملات به تغییرات کلی بازار سرمایه سرمایه‌گذاری می‌کنند.

7- فیوچرز نفت (Oil Futures)

این نوع معاملات بر روی تغییرات قیمت نفت خام صورت می‌گیرد و سرمایه‌گذاران به این نحو می‌توانند در بازار نفت شرکت کنند.

8- فیوچرز معاملات دائمی (Perpetual contracts)

قراردادهای دائمی یا Perpetual Contracts یک نوع معامله فیوچرز هستند که بدون تاریخ انقضاء مشخص، برخلاف قراردادهای فیوچرز استاندارد که دارای تاریخ انقضاء مشخصی هستند، به مدت نامحدود معامله می‌شوند. این نوع قرارداد به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که به مدت طولانی در بازار حضور داشته باشند و بدون نیاز به تجدید قرارداد یا تغییر موقت‌های انقضاء، به صورت مداوم معاملات خود را ادامه دهند.

یکی از ویژگی‌های جالب Perpetual Contracts این است که معامله‌گران می‌توانند به صورت لحظه‌ای و بدون نیاز به پرداخت ودیعه تعویض یا حتی به صورت خلاصه از تغییرات قیمت دارایی مورد نظر بهره‌مند شوند. برخی از Perpetual Contracts بر روی ارزهای رمزنگاری مانند بیت‌کوین و دیگر ارزهای دیجیتال متمرکز هستند.

کاربرد معاملات فیوچرز چیست؟

معاملات فیوچرز یکی از ابزارهای اصلی در بازارهای مالی است و برای انواع مختلفی از مشارکت‌کنندگان در بازار، از جمله سرمایه‌گذاران، تریدرها ، شرکت‌ها و حتی سازمان‌های مالی، کاربرد دارند. در زیر تعدادی از کاربردهای اصلی معاملات فیوچرز را مطرح کرده‌ایم:

مدیریت ریسک

یکی از کاربردهای اصلی معاملات فیوچرز، مدیریت ریسک است. سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها از این ابزار برای حفظ تعادل مالی خود و مقابله با نوسانات بازارها بهره می‌برند. با استفاده از معاملات فیوچرز، می‌توانند از تغییرات ناگهانی قیمت دارایی‌ها حفاظت کنند.

سپرده‌گذاری و سرمایه‌گذاری

سرمایه‌گذاران از معاملات فیوچرز به عنوان یک راه برای سرمایه‌گذاری در انواع مختلف دارایی‌ها استفاده می‌کنند. این امکان را دارند تا به سرمایه‌گذاری در سهام، ارزها، کالاها و سایر دارایی‌ها به شکل مستقیم و بدون نیاز به مالکیت فیزیکی دست یابند.

حفظ تعادل بازار

تریدینگ فیوچرز به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که تعادل بازار را حفظ کرده و تأمین‌کنندگان و مصرف‌کنندگان را در طول زمان اداره کنند. این کار باعث کاهش نوسانات و تضادها در قیمت‌ها می‌شود.

تجارت بین‌المللی

شرکت‌ها که در بازارهای جهانی فعالیت می‌کنند، از معاملات فیوچرز برای مدیریت ریسک‌ها و تغییرات نرخ ارز استفاده می‌کنند. این ابزار به آن‌ها این امکان را می‌دهد که در مقابل نوسانات ارزها مقاومت نشان دهند.

هدج (Hedging)

معاملات فیوچرز به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که در مقابل ریسک‌های زیرین مرتبط با تغییرات قیمت دارایی‌ها (هدج کردن) مقاومت نشان دهند. این استراتژی به آن‌ها این امکان را می‌دهد که از مقداری از نوسانات بازار درآمدزایی و حفظ ارزش سرمایه خود محافظت کنند.

قرداد معامله فیوچرز چیست؟

قرارداد معاملات فیوچرز (Futures Contract) یک توافق نامه است که دو طرف (خریدار و فروشنده) بر اساس شرایط مشخص و استاندارد، به تبادل یک دارایی یا سرمایه در آینده با یک قیمت تعیین شده متعهد می‌شوند. این نوع قراردادها عمدتاً در بازارهای مالی برای معامله در زمینه‌های مختلف مانند ارز، سهام، کالاها و ارزشهای مالی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

قرارداد معاملات فیوچرز شامل چندین المان کلیدی است:

• نوع دارایی (Underlying Asset): این قسمت مشخص می‌کند که معامله چه دارایی یا سرمایه‌ای را در آینده در بر دارد. مثلاً می‌تواند سهام، ارز، نفت، طلا و غیره باشد.
• تاریخ انقضاء (Expiration Date): این تاریخ نشان‌دهنده زمانی است که قرارداد انقضاء می‌شود و معامله باید اجرا شود. برخی از قراردادها دارای تاریخ انقضاء هستند و بعد از آن تعدادی دیگر دارای تاریخ انقضاء ندارند و به نام “دائمی” (Perpetual) شناخته می‌شوند.
• قیمت تعیین شده (Strike Price): این قیمت مشخص می‌کند که معامله در آینده با چه قیمتی انجام می‌شود. همچنین به این قیمت، “قیمت اجرایی” یا “قیمت تسویه” نیز گفته می‌شود.
• حجم (Contract Size): حجم قرارداد نشان‌دهنده مقدار یا تعداد واحدهای دارایی  است که در هر قرارداد معامله فیوچرز دخیل می‌شود.
• مارجین (Margin): معامله‌گران برای شرکت در معاملات فیوچرز، نیاز به پرداخت مبلغی به نام مارجین دارند که به عنوان تضمین اجرای قرارداد استفاده می‌شود.

قراردادهای معاملات فیوچرز به صورت استاندارد یا دائمی (Perpetual) وجود دارند. در حالت استاندارد، شرایط معامله توسط بورس مشخص می‌شوند و معامله‌گران نسبت به اجرای آنها تعهد می‌شوند. در حالت دائمی، برخلاف قراردادهای دارای تاریخ انقضاء دار، اجرای معامله به مدت نامحدود ادامه دارد و تاریخ انقضاء مشخص نیست.

ریسک‌های معاملات فیوچرز 

معاملات فیوچرز به دلیل ویژگی‌های خاص خود مانند لوازم اولیه معامله (مارجین) و انقضاء زمانی مشخص، با ریسک‌های خاصی همراه هستند. در زیر به برخی از این ریسک‌ها اشاره می‌شود:

• ریسک قیمت (Price Risk): تغییرات قیمت دارایی ، معاملات فیوچرز می‌تواند بر روی سود و ضرر معامله‌گران تأثیر بگذارد. اگر بازار به سمتی حرکت کند که مخالف توقعات معامله‌گر باشد، او ممکن است با ضرر مواجه شود.
• ریسک مارجین (Margin Risk): معامله‌گران برای شرکت در معاملات فیوچرز می‌بایست مبالغی به نام مارجین را به عنوان تضمین واریز کنند. اگر قیمت دارایی  مدنظر به طور ناگهانی تغییر کند و مارجین معامله‌گر را تحت فشار قرار دهد، او ممکن است ملزم به واریز مبلغ بیشتری شود یا حتی در مواجهه با تصفیه حساب (Margin Call) قرار گیرد.
• ریسک انقضاء (Expiration Risk): در معاملات فیوچرز با تاریخ انقضاء مشخص، اگر معامله‌گر بخواهد قرارداد را تا پایان انقضاء نگه دارد، ممکن است به ریسک تغییرات قیمت مواجه شود و در نتیجه سود یا ضرر خود را تعیین کند.
• ریسک لغو معامله (Counterparty Risk): ممکن است این ریسک در مواقعی که یکی از طرفین معامله (معامله‌گر یا شرکت کلیدی) به مشکل بخورد یا وظایف خود را اجرا نکند، به وجود آید. این مسئله می‌تواند تأثیر زیادی بر روی اجرای قرارداد و حقوق معامله‌گر داشته باشد.
• ریسک لغو تعهدات (Default Risk): اگر یکی از طرفین به تعهداتش عمل نکند، ممکن است به ریسک لغو تعهدات برخورد کنید. این موضوع به ویژه در شرایط بازار نامطمئن یا نوسانات بیشتر اهمیت پیدا می‌کند.
• ریسک لیکوییدیشن (Liquidity Risk): برخی از قراردادهای فیوچرز ممکن است دارای لیکویدیت پایینی باشند، به ویژه اگر بازار مربوطه نیمه بسته یا لحظه‌ای باشد. این موضوع می‌تواند باعث دشواری در اجرای معاملات و خروج از موقعیت‌ها شود.

برای مدیریت این ریسک‌ها، معامله‌گران معمولاً از راهکارهایی نظیر استفاده از استراتژی‌های هدچینگ (Hedging)، مدیریت مارجین، و استفاده از ابزارهای مالی مشتقه بهره می‌برند. همچنین، تحلیل دقیق بازار و استفاده از مدل‌های مختلف برای پیش‌بینی نوسانات و رفتارهای بازار نیز می‌تواند به بهبود استراتژی‌های معامله کمک کند.

نحوه باز کردن سفارش لانگ یا خرید 

برای باز کردن سفارش لانگ (Long Position) یا همان سفارش خرید در بازار فیوچرز، شما می‌توانید مراحل زیر را دنبال کنید:

انتخاب دارایی

ابتدا باید تصمیم بگیرید که بازار فیوچرز شما در کدام دارایی موضوعه است. این می‌تواند شامل ارزها، سهام، کالاها یا دیگر دارایی‌ها باشد.  پیشنهاد می‌شود قبل از باز کردن هر سفارشی، بازار را دقیقاً تحلیل کنید. این تحلیل ممکن است شامل نمودارهای قیمت، اخبار اقتصادی، وضعیت فنی بازار و سایر عوامل باشد که بر تصمیم‌گیری شما تأثیر می‌گذارند.همچنین قبل از باز کردن سفارش، مطمئن شوید که میزان مارجین مورد نیاز برای ورود به معامله را در اختیار دارید. مارجین معاملات فیوچرز به عنوان تضمین برای مشارکت در معامله مورد استفاده قرار می‌گیرد.سپس مشخص کنید که سفارش شما یک سفارش لیمیت (Limit Order) یا سفارش بازار (Market Order) است. در سفارش لیمیت، شما قیمت وارد شده توسط خود را برای ورود به معامله مشخص می‌کنید. در حالی که در سفارش بازار، معامله به بهترین قیمت ممکن در بازار انجام می‌شود.

تعیین حجم معامله

مشخص کنید که چه مقدار از دارایی موضوعه را می‌خواهید خریداری کنید. این مقدار به عنوان حجم معامله شناخته می‌شود و در آخر  پس از تنظیم تمام پارامترها، سفارش خود را ثبت کنید. پس از اجرای سفارش، معامله‌گران ممکن است با دنباله وضعیت معاملات، تغییرات قیمت، وضعیت مارجین، و سایر جزئیات مرتبط با معاملات خود در طول زمان آشنا شوند و موقعیت‌های خود را مدیریت کنند.

نحوه باز کردن سفارش سل یا فروش 

برای باز کردن سفارش سل (Short Position) یا همان سفارش فروش در بازار فیوچرز، شما می‌توانید مراحل زیر را دنبال کنید:

انتخاب دارایی

ابتدا باید تصمیم بگیرید که بازار فیوچرز شما در کدام دارایی موضوعه است. این می‌تواند شامل ارزها، سهام، کالاها یا دیگر دارایی‌ها باشد. تعیین میزان مارجین، قبل از باز کردن سفارش، مطمئن شوید که میزان مارجین مورد نیاز برای ورود به معامله را در اختیار دارید. مارجین معاملات فیوچرز به عنوان تضمین برای مشارکت در معامله مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین مشخص کنید که سفارش شما یک سفارش لیمیت (Limit Order) یا سفارش بازار (Market Order) است. در سفارش لیمیت، شما قیمت وارد شده توسط خود را برای ورود به معامله مشخص می‌کنید. در حالی که در سفارش بازار، معامله به بهترین قیمت ممکن در بازار انجام می‌شود.

تعیین حجم معامله

مشخص کنید که چه مقدار از دارایی موضوعه را می‌خواهید فروش کنید. این مقدار به عنوان حجم معامله شناخته می‌شود. سپس نهایتاً پس از تنظیم تمام پارامترها، سفارش خود را ثبت کنید.

ویژگی‌های مهم معامله فیوچرز 

ویژگی‌های مهم معامله فیوچرز عبارتند از:

• تاریخ تحویل  (Delivery Date): زمانی که دارایی مورد معامله واقعاً تحویل داده می‌شود.
• قیمت تسویه (Settlement Price): قیمتی که معامله‌گران برای تسویه معامله به آن اتکا می‌کنند.
• حجم (Volume): تعداد واحدهای دارایی مورد معامله در یک قرارداد.
• مارجین (Margin): مبلغ پول یا تضمینی که معامله‌گران باید به عنوان تضمین واریز کنند.

معاملات فیوچرز برخلاف معاملات خرید و فروش ارزی (Spot Trading)، که در زمان حاضر انجام می‌شوند، بر روی زمانهای آینده تمرکز دارند و به معامله‌گران امکان حفظ وضعیت و مدیریت ریسک در آینده را می‌دهند. این نوع معامله معمولاً در بازارهای مالی رسمی مانند بازارهای فیوچرز سهام، ارزها، کالاها، و همچنین بازارهای آینده شاخص‌ها انجام می‌شود.

جمع بندی 

معاملات فیوچرز به عنوان یک ابزار مالی پیشرفته در بازارهای مالی، امکان مشارکت در تجارت دارایی‌های مختلف را فراهم می‌کنند. این نوع معاملات از قراردادهای استاندارد برخوردارند که دارایی موضوعه، تاریخ انقضاء، و قیمت تعیین شده را شامل می‌شوند. معامله‌گران با ارائه یک مارجین به عنوان تضمین، می‌توانند در بازارهای رقابتی و پویای فیوچرز شرکت کرده و به ازای تغییرات قیمت دارایی‌ها سود یا ضرر را متحمل شوند.

ریسک‌های معاملات فیوچرز شامل تغییرات قیمت، مارجین، انقضاء، لغو معامله، و لیکوییدیت است. برای مدیریت این ریسک‌ها، معامله‌گران نیاز به تحلیل دقیق بازار، استفاده از استراتژی‌های هدچینگ، و مدیریت مارجین دارند.

باز کردن یک سفارش لانگ (خرید) یا سل (فروش) نیازمند انتخاب دارایی، تحلیل بازار، تعیین مارجین، انتخاب نوع سفارش، تعیین حجم معامله، و ثبت سفارش است. برخی از انواع سفارش شامل سفارش لیمیت (با تعیین قیمت) و سفارش بازار (به بهترین قیمت ممکن) هستند.

به طور کلی، معاملات فیوچرز به معامله‌گران امکان می‌دهند که با افزایش آگاهی، استراتژی‌های موثر تری را اجرا کنند و از تغییرات بازار به بهترین شکل بهره‌مند شوند. این ابزار پیشرفته در دنیای مالی امکانات فراوانی را برای معامله‌گران و سرمایه‌گذاران فراهم کرده و به آنها امکان حضور در بازارهای مختلف جهان را با ریسک و مزیت‌های مختلف ارائه می‌دهد.