شاخص ترس و طمع (Fear & Greed Index) معیاری است که در ابتدا توسط CNN Business برای سنجش احساسات سرمایه‌گذاران و در نتیجه، سنجش قیمت‌های منصفانه سهام ایجاد شده است. این شاخص تلاش می‌کند تا نشان دهد که احساسات چگونه بر میزان تمایل سرمایه‌گذاران برای خرید و فروش تأثیر می‌گذارد. شاخص ترس و طمع معامله‌گران را قادر می‌سازد تا با تجزیه و تحلیل احساسات جمعی فعالان بازار، حرکات بازار را پیش‌بینی کنند. همچنین، شاخص ترس و طمع به معامله‌گران کمک می‌کند تا دوره‌هایی از ترس یا طمع شدید را شناسایی کنند که نشان‌دهنده معکوس شدن بازار است و به آن‌ها کمک می‌کند تا پوزیشن‌های لانگ یا شورت را مطابق با آن باز کنند. شاخص ترس و طمع بر اساس هفت مؤلفه مختلف محاسبه می‌شود که هر یک جنبه متمایزی از رفتار بازار را اندازه‌گیری می‌کند. با پراپ فانددمکس همراه باشید.

روانشناسی ترید: ترس و طمع

روانشناسی ترید عمیقاً تحت تأثیر دو احساس اولیه است، یعنی ترس و طمع. این احساسات اغلب بازارهای مالی را هدایت می‌کنند و می‌توانند رفتار معامله‌گران را دیکته کنند که اغلب منجر به حرکات‌های چشمگیر در بازار می‌شود. به عنوان مثال، ایجاد هراس بین اهالی بازار می‌تواند باعث افزایش ناگهانی فشار فروش شود، زیرا معامله‌گران برای جلوگیری از زیان بیشتر، عجله می‌کنند تا پوزیشن‌های خود را نقد کنند که منجر به افت بازار می‌شود. از سوی دیگر، طمع می‌تواند به افزایش فشار خرید منجر شود و قیمت‌ها را به سطوح ناپایدار برساند، زیرا معامله‌گران تلاش می‌کنند به بازدهی بیشتری دست پیدا کنند.

بیشتر بخوانید: مدیریت ریسک در فارکس

درک و مدیریت این احساسات برای معامله‌گران بسیار مهم است. کسانی که اجازه می‌دهند ترس و طمع بر تصمیمات آن‌ها غالب شود، ممکن است به خاطر فومو (ترس از دست دادن فرصت‌ها)، با قیمت بالایی اقدام به خرید کنند یا به خاطر فاد (ترس، عدم قطعیت و شک)، با عجله و با قیمت‌های پایین اقدام به فروش کنند. برعکس، معامله‌گرانی که بر این محرک‌های احساسی تسلط دارند، می‌توانند به طور بالقوه استراتژی خود را با نظم و انضباط بیشتری تجزیه و تحلیل کنند و بر اساس داده‌ها و روندها، به جای واکنش‌های احساسی، تصمیمات بهتری اتخاذ کنند.

با این حال، نباید فراموش کرد که می‌توان با تجزیه و تحلیل شاخص ترس و طمع، از واکنش‌های احساسی بازار نیز بهره برد.

شاخص ترس و طمع چیست؟

در ترید فارکس، شاخص ترس و طمع نقش یک شاخص کلیدی را دارد که احساسات بازار را نشان می‌دهد و تصویری از نیروهای احساسی که بر رفتارهای معامله‌گران و سرمایه‌گذاران تأثیر می‌گذارند را ارائه می‌دهد. این ابزار که اغلب به عنوان شاخص ترس و طمع یا ترس و طمع‌سنج نامیده می‌شود، به عنوان یک فشارسنج برای سنجیدن خلق و خوی جمعی بازار عمل کرده و بین دو احساس غالب در بازار نوسان می‌کند. احساس ترس می‌تواند با افزایش فشار فروش، قیمت‌ها را پایین بیاورد. احساس طمع، از طرف دیگر، با بالا بردن فشار خرید می‌تواند قیمت‌ها را افزایش دهد، زیرا سرمایه‌گذاران بیشتری به خرید روی می‌آورند.

شاخص ترس و طمع در اصل توسط CNN Business برای سنجش احساسات سرمایه‌گذاران بازار سهام توسعه یافته است. با تجمیع داده‌ها از شاخص‌های مختلف بازار، از جمله نوسانات، حرکات قیمت، مومنتوم قیمت، شاخص ترس و طمع عددی بین صفر (ترس شدید) تا صد (طمع شدید) را به خود اختصاص می‌دهد. این کمّی‌سازی به معامله‌گران کمک می‌کند تا تشخیص دهند که آیا دارایی‌ها بیش از حد ارزش‌گذاری شده‌اند و می‌تواند نشانه قریب‌الوقوع نزولی شدن روند باشد یا برعکس، دارایی‌ها کمتر از حد ارزش‌گذاری شده‌اند و می‌تواند یک فرصت خرید بالقوه باشد.

شاخص ترس و طمع در بازار سهام

شاخص ترس و طمع CNN شامل آنالیز هفت شاخص کلیدی در بازار است که هر یک جنبه متفاوتی از رفتار و احساسات معامله‌گر را منعکس می‌کند، از جمله:

• نوسانات بازار: این مؤلفه، انتظارات بازار را در رابطه با نوسانات کوتاه مدت اندازه‌گیری می‌کند که منعکس‌کننده سطح ترس یا رضایت سرمایه‌گذاران است.
• مومنتوم بازار: در اینجا، عملکرد فعلی شاخص S&P 500 با میانگین متحرک 125 روزه آن مقایسه می‌شود تا مشخص شود که آیا حرکت قیمت در محدوده بالایی روند تاریخی آن است یا در محدوده پایینی.
• قدرت قیمت سهام: با ردیابی تعداد سهام‌هایی که به بالاترین حد خود در 52 هفته گذشته در مقابل سهام‌هایی که به پایین‌ترین حد 52 هفته‌ای در بورس نیویورک رسیده‌اند، این مؤلفه قدرت یا ضعف قیمت‌ها در بازار را نشان می‌دهد.
• وسعت قیمت سهام: تجزیه و تحلیل سهام‌هایی که در بورس نیویورک افزایش قیمت داشته‌اند با سهام‌هایی که کاهش قیمت داشته‌اند، بینشی از جهت و حرکت کلی بازار ارائه می‌دهد.
• قراردادهای آپشن: مقایسه نسبت قراردادهای اختیار فروش در برابر قراردادهای اختیار خرید، احساسات سرمایه‌گذاران را نسبت به حرکات بازار اندازه‌گیری می‌کند. نسبت بالاتر به طور بالقوه نشان‌دهنده ترس و نسبت پایین‌تر نشانه طمع بالقوه است.
• تقاضا برای اوراق قرضه پربهره: فاصله بین بازده اوراق قرضه با ریسک بالا و اوراق قرضه کم‌ریسک، اطلاعاتی را در مورد ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهد. هر چه این فاصله کمتر باشد یعنی طمع بین سرمایه‌گذاران بیشتر است.
• تقاضا برای دارایی‌های امن: با مقایسه عملکرد سهام در برابر دارایی‌های به اصطلاح امن‌تر مانند اوراق خزانه در 20 روز معاملاتی گذشته، این مؤلفه ترجیحات ریسک‌پذیری فعالان بازار را ارزیابی می‌کند.

شاخص ترس و طمع در بازار فارکس

در بازار فارکس، عدم وجود یک شاخص ترس و طمع شناخته‌شده جهانی، مشابه آنچه برای بازار سهام وجود دارد، نکته قابل توجهی است. این مسئله از ماهیت غیرمتمرکز بازار فارکس ناشی می‌شود که شبکه‌ای از معامله‌گران و بانک‌های جهانی را بدون یک معیار واحد دربرمی‌گیرد که احساسات جمعی را به شکلی مانند شاخص‌های بازار سهام نشان می‌دهد.

با وجود این، معامله‌گران فارکس می‌توانند با استفاده از شاخص‌های احساسات، مانند آنچه که توسط Myfxbook ارائه می‌شود، نگاهی اجمالی در مورد جریان‌های احساسی در بازار فارکس به دست آورند. این ابزارها احساسات معامله‌گران فارکس را آنالیز می‌کنند و به آن‌ها اجازه می‌دهند که سیگنال‌های احساسی را درک کنند.

تریدرهای فارکس همچنان می‌توانند اطلاعاتی را از شاخص ترس و طمع CNN، به ویژه در مورد حرکات دلار آمریکا، به دست آورند. اغلب، دلار به دلیل احساسات ریسک، در خلاف جهت شاخص S&P 500 حرکت می‌کند. هنگامی که تقاضا برای سهام افزایش می‌یابد، سرمایه‌گذاران به احتمال زیاد به دنبال فروش دارایی‌های مطمئن‌تر مانند دلار آمریکا خواهند بود تا بازدهی بیشتری کسب کنند. این امر به نوبه خود، باعث تضعیف دلار می‌شود. برعکس، زمانی که بازار سهام عقب‌نشینی می‌کند، هجوم به سمت دلار افزایش خواهد یافت، زیرا سرمایه‌گذاران برای افزایش امنیت سرمایه‌گذاری، به دنبال ذخیره پول نقد و خرید اوراق قرضه خواهند بود.

شاخص ترس و طمع در ارز دیجیتال

برای معاملات ارزهای دیجیتال، تحلیل احساسات احتمالاً نقش مهم‌تری نسبت به بازار سهام یا فارکس دارد. با توجه به اینکه بقیه بازار کریپتو معمولاً همگام با بیت کوین حرکت می‌کند، شاخص ترس و طمع Alternative.me که به طور خاص برای بیت کوین طراحی شده است، می‌تواند منبع ارزشمندی برای تریدرهای رمزارزها باشد.

• نوسان: نوسانات فعلی و حداکثر کاهش قیمت بیت کوین با مقادیر متوسط 30 و 90 روزه مقایسه می‌شود. افزایش نوسانات اغلب نشانه حاکم شدن ترس در بازار است.
• مومنتوم/حجم بازار: حجم معاملات با مومنتوم بازار ترکیب شده و با میانگین‌های 30 و 90 روزه مقایسه می‌شود. افزایش حجم خرید در بازار مثبت نشان‌دهنده طمع در بازار است.
• رسانه‌های اجتماعی: تعاملات کاربران در شبکه‌های اجتماعی مانند توئیتر آنالیز می‌شود. نرخ تعامل بالا ممکن است نشان‌دهنده افزایش علاقه عمومی و رفتار حریصانه فعالان بازار باشد.
• دامیننس: دامیننس یا تسلط بیت کوین، سهم آن از ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال است. افزایش تسلط بیت کوین ممکن است نشان‌دهنده عقب‌نشینی ناشی از ترس از سرمایه‌گذاری‌های سوداگرانه آلت کوین‌ها باشد و سرمایه‌گذاران بیت کوین را به اصطلاح به عنوان پناهگاه امن تلقی کنند.
• گوگل ترندز: استفاده از داده‎‌های گوگل ترندز برای جستجوهای مرتبط با بیت کوین. تغییرات قابل توجه در حجم جستجوهای مرتبط یا افزایش جستارهایی که نشانه ترس سرمایه‌گذاران است، نشان‌دهنده حاکمیت احساسات نزولی در بازار است.

اعداد شاخص ترس و طمع نشانه چیست؟

شاخص ترس و طمع، بر اساس وضعیت احساسات حاکم بر بازار، با عددی بین صفر تا صد نشان داده می‌شود.

• شاخص ترس و طمع 0-25: عدد صفر تا 25 نشان‌دهنده ترس شدید در میان سرمایه‌گذاران است. در این وضعیت، سرمایه‌گذاران و معامله‌گران به طور احساسی و اغلب بدون در نظر گرفتن عواقب تصمیمات خود، اقدام به فروش می‌‎کنند، بنابراین ریزش شدید قیمت امری اجتناب‌ناپذیر است.
• شاخص ترس و طمع 25-50: عدد 25 تا 50 در شاخص ترس و طمع، نشان‌دهنده ترس سرمایه‌گذاران است. در اغلب موارد، بازار پس از یک دوره رنج یا با شکستن یک حمایت مهم دچار ریزش شده و ترس بر بازار حاکم می‌شود.
• شاخص ترس و طمع 50: زمانی که شاخص ترس و طمع روی عدد 50 قرار دارد، یعنی وضعیت احساسات در بازار روی حالت خنثی قرار دارد. در این حالت، بازار نه صعود قابل توجهی دارد و نه سقوط سنگینی. در حالت خنثی، بازار در یک محدوده مشخص یا رنج نوسان می‌کند.
• شاخص ترس و طمع 50-75: قرار گرفتن شاخص ترس و طمع روی عدد 50-75 به معنای طمع در بازار است. در این حالت، معامله‌گران نسبت به بازار خوشبین هستند و ریسک‌پذیری بیشتری دارند و اغلب ترغیب می‌شوند تا از فرصت به دست آمده سود کسب کنند.
• شاخص ترس و طمع 75-100: شاخص ترس و طمع 75-100 نشان‌دهنده طمع شدید در بین سرمایه‌گذاران و معامله‌گران است. در این زمان، احتمالاً بازار روند صعودی بسیار قدرتمندی را پشت سر گذاشته است و شاهد افزایش روزانه قیمت‌ها خواهیم بود.

سخن آخر

تسلط بر جنبه‌های روانی معامله‌گری، به ویژه درک تأثیر دو احساس مهم انسانی یعنی ترس و طمع، می‌تواند به طور بالقوه تصمیم‌گیری را بهبود بخشیده و عملکرد را در بازارهای مالی افزایش دهد. شاخص ترس و طمع بینش‌های ارزشمندی را در مورد احساسات بازار ارائه می‌کند و به معامله‌گران سرنخ بیشتری در مورد اینکه قیمت یک دارایی خاص ممکن است در کدام جهت حرکت کند، ارائه می‌دهد. شاخص ترس و طمع، این جنبه از روانشناسی بازار را در مقیاس صفر (ترس شدید) تا 100 (طمع شدید) نشان می‌دهد.

سؤالات متداول