بازار فارکس به عنوان بزرگترین و نقدشونده‌ترین بازار مالی در جهان شناخته می‌شود. هر روزه به تعداد کسانی که علاقه‌مند به دنیای ترید می‌شوند، افزوده می‌شود. قبل از ورود به فارکس، لازم است با مفاهیم کلی و اصول این بازار حتماً آشنا شوید. از همین رو، آشنایی با انواع معاملات فارکس خالی از لطف نخواهد بود. در بازار فارکس، چندین نوع مختلف از معاملات وجود دارد که می‌توانند به سرمایه‌گذاران و معامله‌گران کمک کنند تا استراتژی‌های مختلفی را برای کسب سود به کار ببرند. انواع معاملات در فارکس عبارتند از معاملات اسپات، معاملات آتی، معاملات آپشن، معاملات سوآپ و معاملات فوروارد. با مجله پراپ فرم فانددمکس همراه باشید تا با انواع معاملات فارکس بیشتر آشنا شویم.
فارکس (Forex) یا بازار ارزهای خارجی، بازاری جهانی برای خرید و فروش ارزها است. این بازار به طور غیرمتمرکز و ۲۴ ساعته در دسترس است و بزرگترین و پرمعامله‌ترین بازار مالی در دنیا محسوب می‌شود.
مهم‌ترین ویژگی‌های بازار فارکس عبارتند از:
حجم معاملات بالا: بازار فارکس بزرگترین بازار مالی دنیا است که حجم روزانه معاملات آن به بیش از 7 تریلیون دلار می‌رسد. این حجم بالای معاملات، نقدینگی بسیار بالایی را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند.
بازار غیرمتمرکز: فارکس برخلاف بازارهای اوراق بهادار، هیچ بورس مرکزی ندارد. این بازار به صورت غیرمتمرکز و از طریق شبکه‌های الکترونیکی جهانی (OTC) اداره می‌شود، بنابراین شما می‌توانید از هر نقطه‌ای از دنیا به آن دسترسی داشته باشید.
بازار 24 ساعته: این بازار در طول شبانه‌روز و به مدت ۵ روز کاری در هفته فعال است. این ویژگی به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که در هر زمان از شبانه‌روز به بازار دسترسی داشته باشند و معامله کنند.
تنوع ارزهای معاملاتی: در بازار فارکس، ارزهای مختلف دنیا قابل خرید و فروش هستند. جفت ارزهای مختلفی از دلار آمریکا گرفته تا فرانک سوئیس وجود دارند که می‌توان آن‌ها را معامله کرد.
اهرم: یکی از ویژگی‌های مهم فارکس، استفاده از اهرم است که به معامله‌گران این امکان را می‌دهد تا با مبلغی کمتر از موجودی خود، حجم بزرگ‌تری از معاملات را کنترل کنند.
عدم نیاز به سرمایه زیاد: در بازار فارکس، به لطف اهرم، می‌توان با سرمایه کم در حد چند دلار نیز ترید کرد.
نقدینگی بالا: به دلیل حجم بالای معاملات، فارکس نقدشوندگی بالایی نیز دارد و می‌توان به راحتی وارد یا از بازار خارج شد.
انواع معاملات فارکس
روش‌های مختلفی برای انجام معاملات در بازار فارکس وجود دارد که عبارتند از:
معاملات اسپات (Spot)
معاملات آتی (Futures)
معاملات فوروارد (Forward)
معاملات سوآپ (Swap)
معاملات آپشن (Option)
معاملات اسپات
معاملات اسپات فارکس به خرید و فروش ارزها در بازار فارکس به قیمت لحظه‌ای یا قیمت فعلی بازار گفته می‌شود. این نوع معاملات در واقع ساده‌ترین و رایج‌ترین روش معامله در بازار فارکس است که در آن ارزها به قیمت جاری بازار خرید و فروش می‌شوند و تحویل فوری صورت می‌گیرد. این نوع معاملات، یکی از مهم‌ترین روش‌ها برای کسانی است که می‌خواهند به صورت مستقیم از نوسانات کوتاه‌مدت قیمت ارزها سود ببرند.
ویژگی‌ها
قیمت لحظه‌ای: در معاملات اسپات، ارزها به قیمت لحظه‌ای که در زمان معامله در بازار وجود دارد، خرید و فروش می‌شوند. این قیمت بر اساس تقاضا و عرضه در بازار تعیین می‌شود و ممکن است در هر لحظه تغییر کند.
حجم بالای معاملات: بازار فارکس به دلیل حجم بالای معاملات اسپات، یکی از بزرگترین و نقدشونده‌ترین بازارهای مالی جهان است. این امر باعث می‌شود که به راحتی بتوانید وارد موقعیت‌های معاملاتی یا از آن‌ها خارج شوید.
نقدینگی بالا: به دلیل حجم بالای معاملات اسپات، بازار فارکس از نقدینگی بسیار بالایی برخوردار است. این بدان معناست که می‌توانید به راحتی ارزها را خرید یا فروش کنید، بدون اینکه تأثیر چندانی بر قیمت‌ها بگذارید.
سادگی و شفافیت: معاملات اسپات در فارکس معمولاً بسیار ساده است و نیازی به قراردادهای پیچیده ندارد. شما فقط ارز را به قیمت لحظه‌ای می‌خرید و می‌فروشید و پس از آن، تسویه‌حساب انجام می‌شود.
معاملات آتی
معاملات آتی یا فیوچرز به خرید و فروش قراردادهایی گفته می‌شود که به شما این امکان را می‌دهند تا ارزها را در تاریخی مشخص در آینده و با قیمت معین بخرید یا بفروشید. این نوع معاملات برخلاف معاملات اسپات که تحویل فوری دارند، به طور خاص برای کسانی طراحی شده است که می‌خواهند ریسک‌های خود را مدیریت کنند یا از نوسانات قیمت‌ها در آینده سود ببرند.
ویژگی‌ها
پتانسیل سود بالا: به دلیل استفاده از اهرم، شما می‌توانید با مقدار کمی سرمایه، پوزیشن‌های بزرگی را کنترل کنید که پتانسیل سود زیادی دارند.
مدیریت ریسک: بسیاری از سرمایه‌گذاران از قراردادهای فیوچرز برای مدیریت ریسک استفاده می‌کنند. به‌ویژه در شرایطی که پیش‌بینی می‌شود قیمت یک ارز در آینده تغییرات قابل توجهی داشته باشد، قرارداد فیوچرز می‌تواند برای جلوگیری از ضررهای ناشی از این نوسانات مفید باشد.
شفافیت و نظارت: معاملات فیوچرز تحت نظارت و قوانین خاص بورس‌ها انجام می‌شوند و این موضوع به شفافیت و کاهش ریسک تقلب کمک می‌کند.
تنوع استراتژی‌ها: با استفاده از قراردادهای فیوچرز، شما می‌توانید استراتژی‌های مختلفی از جمله استراتژی‌های بلندمدت، کوتاه‌مدت و میان‌مدت را برای کسب سود در بازار فارکس پیاده‌سازی کنید.
معاملات فوروارد در فارکس، قراردادهایی هستند که طی آن دو طرف توافق می‌کنند یک ارز را در تاریخی مشخص در آینده و با نرخی که امروز تعیین شده، با یکدیگر مبادله کنند. این معاملات، برخلاف معاملات اسپات که تسویه فوری دارند، برای تحویل در آینده طراحی شده‌اند و اغلب برای پوشش ریسک در برابر نوسانات نرخ ارز استفاده می‌شوند.
قراردادهای فوروارد مشابه قراردادهای فیوچرز هستند؛ هر دو با تعهدی برای اجرای قرارداد همراه هستند. با این حال، برخلاف قراردادهای فیوچرز، معاملات فوروارد به جای صرافی، خارج از بورس انجام می‌شود. همچنین، قراردادهای فوروارد به طرفین قرارداد این امکان را می‌دهند تا قرارداد را مطابق با نیازشان سفارشی کنند.
ویژگی‌ها
قرارداد غیربورسی: معاملات فوروارد معمولاً خارج از بورس (Over-the-Counter) انجام می‌شود، یعنی مستقیماً بین دو طرف (مثلاً بین یک شرکت و یک بانک)، بدون واسطه‌گری بورس.
نرخ توافقی: نرخ ارز در این معاملات از قبل بین طرفین مشخص می‌شود و در تاریخ معین، معامله بر اساس همین نرخ انجام می‌گیرد، حتی اگر نرخ بازار تغییر کرده باشد.
بدون وجه تضمین اولیه: در اکثر موارد، نیازی به پرداخت وجه در زمان عقد قرارداد وجود ندارد، مگر اینکه دو طرف توافق دیگری داشته باشند.
انعطاف‌پذیری بالا: قراردادهای فوروارد در فارکس از نظر مقدار، تاریخ و ارز مورد معامله قابلیت سفارشی‌سازی را طبق توافق دو طرف دارند.
معاملات سوآپ
معاملات سوآپ در فارکس، نوعی قرارداد مالی هستند که طی آن دو طرف توافق می‌کنند که جریان‌های مالی یا ارزها را در زمان‌های مشخصی در آینده با یکدیگر مبادله کنند. در بازار فارکس، «سوآپ» بیشتر به سوآپ بهره شبانه یا رول اور اشاره دارد که هنگام باز نگه داشتن یک پوزیشن معاملاتی از یک روز به بعد، هزینه یا درآمدی به معامله‌گر تعلق می‌گیرد.
سوآپ نرخ بهره یا سوآپ شبانه فارکس، رایج‌ترین نوع در معاملات خرد است و زمانی رخ می‌دهد که شما یک پوزیشن را تا روز بعد باز نگه دارید. سوآپ ارز قراردادی رسمی و بلندمدت‌تر بین دو نهاد برای مبادله ارز و بهره بوده که شامل تبادل اصل مبلغ و بهره در دو ارز مختلف در تاریخ‌های مشخص است. سوآپ ارز بیشتر در بانک‌ها، شرکت‌های بزرگ یا دولت‌ها استفاده می‌شود، نه معاملات فردی.
معاملات آپشن
معاملات آپشن در بازارهای مالی، از جمله بازار فارکس، به نوعی قرارداد مالی اشاره دارد که به خریدار این حق (و نه اجبار) را می‌دهد که در یک تاریخ معین در آینده یا قبل از آن، ارز یا دارایی پایه‌ای را با قیمت مشخصی بخرد یا بفروشد. در بازار فارکس، آپشن‌ها بیشتر توسط معامله‌گران حرفه‌ای و مؤسسات بزرگ برای پوشش ریسک (Hedging) یا سفته‌بازی (Speculation) استفاده می‌شوند.
