تحلیل سنتیمنتال (Sentiment Analysis) در فارکس به بررسی احساسات و نگرش غالب معامله‌گران بازار نسبت به یک جفت ‌ارز یا دارایی خاص گفته می‌شود. هدف تحلیل سنتیمنتال، درک این موضوع است که اکثریت فعالان بازار در حال حاضر چه دیدگاهی نسبت به یک ارز دارند. از آنجایی که بازار فارکس بیشتر از آنکه به اطلاعات منطقی واکنش نشان دهد، به احساسات انسانی واکنش دارد، درک احساسات بازار اهمیت زیادی دارد. با درک سنتیمنت بازار، می‌توانید از ورود به معاملات پرریسک اجتناب کنید، نقاط برگشتی احتمالی را شناسایی کنید و نقاط ورود و خروج را بهتر تنظیم نمایید. با مجله پراپ فرم فانددمکس همراه باشید تا بررسی کنیم که تحلیل سنتیمنتال چه کاربردی در بازار فارکس دارد و بهترین ابزارهای آن کدامند.

سنتیمنت بازار فارکس چیست؟

سنتیمنت بازار فارکس به احساس کلی و نگرش غالب معامله‌گران نسبت به آینده یک جفت ‌ارز خاص گفته می‌شود. به عبارت دیگر، سنتیمنت بازار نشان می‌دهد که اکثریت فعالان بازار فکر می‌کنند قیمت یک ارز در آینده بالا می‌رود (Bullish) یا پایین می‌آید (Bearish).

به عبارتی، سنتیمنت بازار مثل «حال ‌و هوای» جمعی معامله‌گران است. وقتی اکثر معامله‌گران فکر می‌کنند ارزش یک ارز افزایش می‌یابد، می‌گوییم بازار سنتیمنت صعودی دارد. اگر اکثر آن‌ها انتظار کاهش قیمت داشته باشند، بازار سنتیمنت نزولی دارد.

تحلیل سنتیمنتال چیست؟

در یک نگاه کلی، تحلیل سنتیمنتال فرآیندی است برای استخراج، شناسایی و کمی‌سازی حالت‌های هیجانی و نگرش‌های افراد نسبت به موضوعات مختلف از دل داده‌های متنی (یا صوتی) با استفاده از روش‌های مبتنی بر پردازش زبان طبیعی، یادگیری ماشین و لغت‌نامه‌های از پیش تعریف‌شده. این تحلیل می‌تواند احساسات مثبت، منفی یا خنثی را تشخیص دهد و در حوزه‌های متنوعی مانند بازاریابی، خدمات مشتری، تحلیل مالی و نظرسنجی‌های اجتماعی کاربرد دارد.

در بازارهای مالی مانند فارکس نیز، تحلیل سنتیمنتال یکی از سه ستون اصلی تحلیل بازار، در کنار تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال است. این نوع تحلیل بر درک احساسات و نگرش غالب فعالان بازار نسبت به یک دارایی تمرکز دارد. تحلیل سنتیمنتال به بررسی این موضوع می‌پردازد که فعالان بازار (اعم از سرمایه‌گذاران خرد و کلان، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، بانک‌ها و…) چه دیدگاهی نسبت به آینده قیمت یک دارایی دارند.

اهمیت و مزایای تحلیل سنتیمنتال در فارکس

اهمیت تحلیل سنتیمنتال در فارکس بسیار زیاد است، زیرا بازار فارکس برخلاف تصور، فقط با تحلیل تکنیکال یا فاندامنتال حرکت نمی‌کند، بلکه احساسات و روان جمعی معامله‌گران نقشی بسیار تعیین‌کننده دارد.

• درک روانشناسی بازار: بازار فارکس ترکیبی از تصمیم‌گیری‌های انسانی، الگوریتمی و ماشینی است. همه‌ این عوامل تحت تأثیر ترس، طمع، نااطمینانی یا هیجان هستند. تحلیل سنتیمنتال کمک می‌کند تا بفهمید که آیا بازار بیش از حد خوش‌بین است یا اینکه در شرایط ترس و وحشت قرار دارد.
• مکمل تحلیل تکنیکال و فاندامنتال: ممکن است تحلیل فاندامنتال نشان دهد که دلار آمریکا باید تقویت شود و تحلیل تکنیکال نیز نقطه ورود مناسبی را مشخص کند. اما اگر سنتیمنت بازار کاملاً صعودی باشد و همه در حال خرید دلار باشند، این امر ممکن است نشان‌دهنده اشباع خرید و احتمال اصلاح بازار باشد. در واقع، تحلیل سنتیمنتال می‌تواند به ‌عنوان فیلتر تصمیم‌گیری برای تأیید یا رد موقعیت‌های معاملاتی عمل کند.
• تشخیص زمان برگشت بازار: وقتی اکثر معامله‌گران یک‌طرفه پوزیش گرفته‌اند (مثلاً 90 درصد خریدار EUR/USD هستند)، بازار معمولاً در آستانه یک برگشت بالقوه است. تریدرهای حرفه‌ای و نهادی از این عدم تعادل به نفع خود استفاده می‌کنند.
• شناسایی دام‌های جمعی: تحلیل سنتیمنتال به شما کمک می‌کند از تصمیم‌گیری‌های هیجانی و جمعی (که معمولاً اشتباه هستند) دوری کنید. برای مثال، در زمان انتشار اخبار بزرگ (مثل نرخ بهره یا گزارش اشتغال آمریکا)، ممکن است بازار با هیجان به سمت خاصی حرکت کند. سنتیمنت می‌تواند هشدار دهد که این حرکت احساسی و کوتاه‌مدت است.
• بهینه‌سازی مدیریت ریسک: زمانی که سنتیمنت بازار بیش‌ از حد به یک سمت متمایل است، معامله در آن جهت معمولاً ریسک بالاتری دارد. با تحلیل سنتیمنتال، می‌توان حجم معامله را کاهش داد، حد ضررها را دقیق‌تر تعیین کرد و یا به طور کلی از ورود به بازار خودداری نمود.

ابزارهای اصلی تحلیل سنتیمنتال در فارکس

ابزارهای تحلیل سنتیمنتال در فارکس به شما کمک می‌کنند تا بفهمید اکثریت معامله‌گران چه دیدگاهی نسبت به یک دارایی دارند و با درک بهتر روان‌شناسی بازار، تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرید.

ابزارهای اصلی مورد استفاده برای تحلیل سنتیمنتال در فارکس عبارتند از:

• گزارش COT
• نسبت خرید به فروش
• شاخص احساسات یا سنتیمنت بروکرها
• شاخص‌های نوسان
• ابزارهای تحلیل شبکه‌های اجتماعی و اخبار
• اندیکاتورهای سنتیمنت در پلتفرم‌های معاملاتی

گزارش COT

این گزارش توسط CFTC (کمیسیون معاملات آتی آمریکا) هر جمعه منتشر می‌شود. گزارش COT، موقعیت‌های خرید و فروش معامله‌گران بزرگ را روی قراردادهای آتی نشان می‌دهد. از این گزارش می‌توان برای تحلیل سنتیمنتال جفت ارزهای اصلی، طلا، نفت و… استفاده کرد. به طور کلی، گزارش COT برای شناسایی موقعیت‌های سنگین و جهت‌گیری معامله‌گران نهادی کاربرد دارد.

نسبت خرید به فروش

نسبت لانگ/شورت نشان می‌دهد چه درصدی از معامله‌گران در حال خرید یا فروش یک دارایی خاص هستند. برخی بروکرهای فارکس ابزاری برای نشان دادن نسبت خرید به فروش دارند. به عنوان مثال، اگر 85 درصد از معامله‌گران خرد در حال خرید EUR/USD باشند، احتمال اصلاح نزولی وجود دارد.

شاخص احساسات یا سنتیمنت بروکرها

برخی بروکرها مثل ForexFactory، FXStreet یا DailyFX، داشبورد سنتیمنت دارند که پوزیشن‌های باز و تغییرات روزانه در احساسات بازار را نشان می‌دهد.

شاخص‌های نوسان

شاخص‌های نوسان مثل VIX اگرچه بیشتر در بازار سهام کاربرد دارند، ولی به طور غیرمستقیم بر بازار فارکس نیز اثر می‌گذارند. بالا بودن شاخص VIX یعنی ترس زیاد و برعکس، VIX پایین یعنی آرامش در بازار حکم‌فرما است.

ابزارهای تحلیل شبکه‌های اجتماعی و اخبار

برای این منظور، ترندهای توئیتر، ردیت، تلگرام و انجمن‌هایی مانند ForexFactory یا Investing را بررسی کرده و از ابزارهای هوش مصنوعی برای تحلیل لحن اخبار و نظرات کاربران استفاده کنید. همچنین، برخی پلتفرم‌ها مانند تریدینگ ویو، ابزارهای سنتیمنت عمومی ارائه می‌دهند.

اندیکاتورهای سنتیمنت در پلتفرم‌های معاملاتی

برخی اندیکاتورها در پلتفرم‌های متاتریدر و تریدینگ ویو وجود دارند که سنتیمنت بازار را نشان می‌دهند، از جمله:

• Sentiment Meter
• Open Positios Indicator
• Retail Sentiment Index

بیشتر بخوانید: صفر تا صد معاملات طلا در فارکس

تفاوت تحلیل سنتیمنتال با تحلیل تکنیکال

• هدف اصلی: هدف اصلی تحلیل سنتیمنتال، شناسایی جهت روانی بازار و احتمال برگشت یا ادامه روند است. هدف اصلی تحلیل تکنیکال، شناسایی نقاط ورود و حروج با توجه به الگوها و روندها است.
• ابزارها: ابزارهای تحلیل سنتیمنتال عبارتند از گزارش COT، نسبت خرید/فروش، شاخص‌های سنتیمنت بروکرها و بررسی اخبار و شبکه‌های اجتماعی. ابزارهای تحلیل تکنیکال عبارتند از خطوط روند، اندیکاتورها و الگوهای قیمتی.
• نوع اطلاعات: تحلیل سنتیمنتال، اطلاعات کیفی (روانشناسی بازار) را بررسی می‌کند. تحلیل تکنیکال، اطلاعات کمی (قیمت، حجم و زمان) را بررسی می‌کند.
• زمان تأثیر: تحلیل سنتیمنتال در تشخیص برگشت روندها یا اشباع خرید/فروش کاربرد دارد. تحلیل تکنیکال در تحلیل حرکت‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت کاربرد دارد.
• موقعیت استفاده: تحلیل سنتیمنتال وقتی استفاده می‌شود که بازار در آستانه شوک خبری قرار دارد. تحلیل تکنیکال در تمامی شرایط بازار قابل استفاده است.

تفاوت تحلیل سنتیمنتال با تحلیل فاندامنتال

• هدف اصلی: هدف اصلی تحلیل سنتیمنتال درک روانشناسی بازار و تشخیص جهت حرکت کوتاه‌مدت یا هیجانی است. تحلیل فاندامنتال با هدف تعیین ارزش واقعی یک دارایی در بلندمدت بر اساس داده‌های اقتصادی به کار گرفته می‌شود.
• ابزارها: در تحلیل سنتیمنتال، از ابزارهایی مانند نسبت لانگ/شورت، گزارش COT، تحلیل اخبار و شبکه‌های اجتماعی و شاخص‌های سنتیمنت بروکرها استفاده می‌شود. ابزارهای مورد استفاده در تحلیل بنیادی عبارتند از نرخ بهره، نرخ تورم، تولید ناخالص داخلی، تراز تجاری، نرخ بیکاری و سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی.
• بازه زمانی: تحلیل سنتیمنتال بیشتر برای تحلیل‌های کوتاه مدت و میان مدت مناسب است. تحلیل فاندامنتال معمولاً در بازه‌های زمانی میان مدت و بلند مدت استفاده می‌شود.
• نوع داده‌ها: تحلیل سنتیمنتال از داده‌های روانشناختی و رفتاری بازار استفاده می‌کند. در تحلیل فاندامنتال، داده‌های اقتصادی و آماری کاربردی هستند.
• واکنش به اخبار: تحلیل سنتیمنتال روی چگونگی واکنش بازار به اخبار تمرکز دارد. تمرکز تحلیل فاندامنتال روی محتوای اخبار است.

جمع‌بندی

تحلیل سنتیمنتال در بازارهای مالی، به‌ ویژه فارکس، به معنای بررسی احساسات و نگرش غالب معامله‌گران نسبت به یک دارایی یا جفت ‌ارز است. این نوع تحلیل تلاش می‌کند تا روان‌شناسی جمعی بازار را شناسایی کند؛ اینکه آیا اکثریت بازار احساس صعودی دارند یا نزولی. در تحلیل سنتیمنتال، با بررسی رفتار و موقعیت‌های باز معامله‌گران، اخبار، داده‌ها، شبکه‌های اجتماعی و گزارش‌های رسمی، نگرش عمومی بازار نسبت به یک دارایی خاص تحلیل می‌شود. تحلیل سنتیمنتال فارکس سه هدف اصلی را دنبال می‌کند؛ شناسایی اینکه معامله‌گران در چه جهتی حرکت می‌کنند، پیش‌بینی احتمال ادامه روند یا برگشت آن و جلوگیری از تله‌های معاملاتی ناشی از هیجانات بازار.

سؤالات متداول